Kwestia winy jest obowiązkowym elementem wyroku rozwodowego. Tylko w przypadku wspólnego wniosku małżonków o nieorzekanie o winie, Sąd może odstąpić od orzekania w tym zakresie. W pozostałych sytuacjach, gdy chociaż jedna ze stron domaga się ustalenia winy (a także gdy jedna ze stron pozostaje bierna, a więc nie składa pism i nie stawia się na rozprawach) – Sąd jest zobowiązany do ustalenia winy w rozpadzie pożycia. Sąd ma wówczas dwa wyjścia: ustalić, że winę w rozpadzie związku małżeńskiego ponosi jeden z małżonków lub ustalić że winę w rozkładzie pożycia małżeńskiego ponoszą oboje małżonkowie.


Kto ponosi winę?

W sprawach o rozwód obowiązuje podstawowa zasada – sąd nie miarkuje winy małżonków. Oznacza to, że nawet w sytuacji, gdy wina jednego małżonka jest większa, zaś drugiego mniejsza – sąd ustala, że do rozpadu związku doszło z winy obojga małżonków. Oczywiście wszystko zależy od okoliczności danej sprawy. Nie zawsze zarzuty jednego z małżonków należy rozpatrywać w kategoriach winy. Bywa że małżonek, który jest oczywiście winny rozwodu wymyśla szereg zarzutów wobec współmałżonka, którymi tak naprawdę próbuje usprawiedliwić swoje nierzetelne zachowanie (np. małżonek, który dopuścił się zdrady, wskazuje że popchnęły go ku temu problemy emocjonalne w małżeństwie).


Ustalenie winy, a alimenty.

Ustalenie winy w rozpadzie związku małżeńskiego ma przede wszystkim swoje przełożenie na zakres obowiązku alimentacyjnego.
W sytuacji gdy jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku – innymi słowy Sąd może zasądzić alimenty na rzecz małżonka niewinnego jeśli na skutek rozwodu doszło do pogorszenia jego sytuacji materialnej co nierzadko ma miejsce.
W pozostałych sytuacjach – a więc gdy sąd nie orzekał o winie lub orzekał ale uznał, że oboje małżonkowie są winni rozkładowi pożycia, można dochodzić alimentów tylko w sytuacji gdy znajdziemy się w niedostatku. Wówczas możemy żądać od drugiego małżonka dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym naszym usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym małżonka.
Istotny jest również okres obowiązku alimentacyjnego i ten w sytuacji gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, wygasa w razie zawarcia związku małżeńskiego, a także z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni. W pozostałych przypadkach obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia przez tego małżonka nowego małżeństwa.



Wpływ orzeczenia o winie na podział majątku wspólnego.

Wielokrotnie zdarzało mi się, że klienci pytają czy orzeczenie o winie ma wpływ na podział majątku wspólnego. Odpowiedź co do zasady brzmi – nie. Każdy z małżonków bez względu na to czy ponosi winę w rozpadzie związku małżeńskiego ma prawo do połowy majątku wspólnego. Użyłam sformułowania „co do zasady”, ponieważ od każdej zasady zdarzają się wyjątki. Tak będzie np. wtedy gdy małżonek został uznany za winnego rozkładu pożycia małżeńskiego np. z uwagi na trwonienie majątku, czy jego zadłużanie.
Zgodnie z art. Art.  43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego - §  1.  Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.§  2.  Jednakże z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać, ażeby ustalenie udziałów w majątku wspólnym nastąpiło z uwzględnieniem stopnia, w którym każdy z nich przyczynił się do powstania tego majątku. Spadkobiercy małżonka mogą wystąpić z takim żądaniem tylko w wypadku, gdy spadkodawca wytoczył powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji. Czy wniosek o ustalenie winy w rozkładzie pożycia małżeńskiego przedłuża postępowanie rozwodowe?
Sama kwestia orzekania o winie nie powoduje przedłużenia postępowania. Zdarza się, że takie sprawy trwają dłużej, ale nie brakuje też takich, które mimo orzekania o winie kończą się na pierwszej czy drugiej rozprawie. Wszystko zależy od okoliczności danej sprawy i wniosków dowodowych jakie złożą strony. W zdecydowanej większości spraw o przedłużeniu postępowania decydują inne elementy sprawy o rozwód – w tym w szczególności kwestia władzy rodzicielskiej oraz kontaktów z dziećmi, bo te bardzo często wymagają przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych.
W sprawach, w których ustalana jest wina w rozpadzie związku małżeńskiego kluczowe znaczenie ma zgłoszenie odpowiednich dowodów, w tym w szczególności odpowiednie przesłuchanie świadków oraz stron. Warto zastanowić się czy nie warto skorzystać z pomocy radcy prawnego.


Jeśli potrzebujesz pomocy profesjonalnego pełnomocnika w sprawie o rozwód lub porady prawnej - zadzwoń i umów się na spotkanie:

tel. 668 187 690,
ul. Warszawska 4/20, Żuromin